Một sô quan điểm phát triển du lịch:
Trên thực tế những điểm đến du lịch (destination) có thể phát triển theo rất nhiều quan điểm khác nhau. Một số điểm đến phát triển du lịch mà không cần một sự quy hoạch nào. Trong quá trình phát triển nếu xuất hiện những tình huống không tích cực thì sẽ tìm các biện pháp phản ứng lại. Như vậy, những điểm đến đó có thể đạt hiệu quả trước mắt cao, nhưng khó có thể đạt được hiệu quả lâu dài.
Trong nhiều trường hợp những điểm đến này cuối cùng sẽ phải gánh chịu những hậu quả nghiêm trọng vì đó không nhìn nhận thận trọng trước sự phát triển và ảnh hưởng của các tình huống trong tưong lai.
Một số điểm đến phát triển du lịch theo quan điểm quy hoạch trước đây. Công tác quy hoạch thường liên quan đến việc sắp xếp không gian, lãnh thổ thông qua mô hình sử dụng đất đai, kiến trúc phong cảnh và kiến trúc xây dựng. Như vậy, công tác quy hoạch phát triển chủ yếu đề cập đến các yếu tố tài nguyên, yếu tố kỹ thuật, không quan tâm đến các yếu tố kinh tế, xã hội, môi truờng, luật pháp.
Quan điểm quy hoạch phát triển như vậy không phù hợp với du lịch vì du lịch là hiện tượng kinh tế – xã hội phức tạp, là ngành kinh tế tổng hợp liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau, nhiều lĩnh vực hoạt động khác nhau của nền kinh tế xã hội.
Trong quá trình phát triển của các điểm đến du lịch chắc chắn sẽ xuất hiện ngoài những tình huống về kỹ thuật còn có những tình huống về kinh tế, xã hội, môi trường, luật pháp mà nếu không được nhìn nhận, giải quyết thấu đáo sẽ gây ra những hậu quả khó khắc phục về nhiều mặt.
Trong những năm gần đây, cả trên phương diện lý luận và thực tiễn công tác quy hoạch phát triển được quan tâm ngày càng nhiều hơn. Công tác quy hoạch tổng thể là một trong những chức năng quan trọng của công tác quản lý nhà nước thuộc các cấp quản lý khác nhau.
Trong nội dung của công tác quy hoạch phát triển ngoài các yếu tô kỹ thuật được bổ sung thêm các yếu tố kinh tế, xã hội, môi trường, luật pháp.
Bản chất của quy hoạch phát triển du lịch:
Theo nghĩa rộng, quy hoạch phát triển du lịch có thể được coi là một hoạt động đa chiều và hướng tới một thể thống nhất trong tương lai. Nó liên quan đến các yếu tố tự nhiên, kinh tế, chính trị, xã hội và công nghệ; liên quan đến sự phân tích quá khứ, hiện tại và tương lai của một điểm đến du lịch.
Quy hoạch cũng đề cập đến sự lựa chọn một chương trình hành động với nhiều phương án đặt ra. Nó cũng liên quan đến việc thiết lập các mục tiêu cơ bản cho điểm đến để làm căn cứ cho các kế hoạch hành động hỗ trợ khác tiếp theo.
Theo nghĩa hẹp, quy hoạch phát triển du lịch có thể dược coi là việc xây dựng trước một kế hoạch (hoặc một phương pháp) để đánh giá tình huống hiện tại, dự báo tình huống tương lai và lựa chọn một chương trình hành động phù hợp để tạo được nhiều cơ hội sẵn có nhất cho sự phát triển của điểm đến du lịch.
Tầm quan trọng của quy hoạch phát triển du lịch
Trong nội dung của các chương trước đã đề cập, du lịch là một hiện tượng kinh tế – xã hội phức tạp. Nó có ảnh hưởng tích cực cũng như tiêu cực đến đời sống kinh tế văn hoá, xã hội, môi trường cho địa bàn phát triển du lịch.
Trong khi cung du lịch thường mang tính cố định, khó có thể thay đổi, thì cầu du lịch vẫn luôn mang tính không ổn định, dễ bị thay đổi. Từ đó có thể cho thấy sự phức tạp trong việc đầu tư phát triển du lịch không kể ở cấp độ quốc gia, khu vực hay ở cấp độ các doanh nghiệp.
Trong chiến lược phát triển du lịch các cơ quan có thẩm quyền cấp Trung ương, địa phương, các nhà quản trị doanh nghiệp cần phải đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng quy hoạch phát triển du lịch.
Công tác này được thực hiện tốt có thể làm gia tăng những lợi ích từ du lịch và giảm thiểu những tác động tiêu cực mà du lịch có thể đem lại cho cộng đồng, cho doanh nghiệp. Nếu công tác này không được thực hiện tốt có thể dẫn đến sự phát triển du lịch thiếu tính kiểm soát.
Những lợi ích trước mắt có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng trong tương lai. Khi đó chi phí xã hội phải bỏ ra để khắc phục những hậu quả đó có thể sẽ lớn hơn nhiều những gì mà du lịch đã đem lại.
Thực tế cho thấy kể cả ở những quốc gia có truyền thống và giàu kinh nghiệm phát triển du lịch, hay ở những quốc gia bắt đầu có định hướng phát triển ngành du lịch; kể cả ở những quốc gia mà du lịch được đánh giá là ngành kinh tế mạnh hay chỉ là một trong nhiều ngành của nền kinh tế có thể được ưu tiên phát triển thì công tác quy hoạch phát triển du lịch cũng cần được quan tâm cẩn thận.